逆矩阵求法及范例求解最全汇总

什么是奇异方阵什么是非奇异方阵

1. 奇异方阵 (Singular Matrix)

定义: 一个方阵

A

A

A 如果是奇异的,那么它的行列式等于零,即

det

(

A

)

=

0

\det(A) = 0

det(A)=0。性质:

奇异方阵不可逆,也就是说它没有逆矩阵。 它的行或列之间存在线性依赖关系(即某些行或列可以由其他行或列线性组合表示)。 在线性方程组

A

x

=

b

Ax = b

Ax=b 中,如果

A

A

A 是奇异的,可能没有解或有无穷多解(取决于

b

b

b)。

例子:

A

=

[

1

2

2

4

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 2 & 4 \end{bmatrix}

A=[12​24​]

这里

det

(

A

)

=

1

4

2

2

=

4

4

=

0

\det(A) = 1 \cdot 4 - 2 \cdot 2 = 4 - 4 = 0

det(A)=1⋅4−2⋅2=4−4=0,所以

A

A

A 是奇异方阵。

2. 非奇异方阵 (Non-Singular Matrix)

定义: 一个方阵

A

A

A 如果是非奇异的,那么它的行列式不等于零,即

det

(

A

)

0

\det(A) \neq 0

det(A)=0。性质:

非奇异方阵是可逆的,也就是说存在逆矩阵

A

1

A^{-1}

A−1,满足

A

A

1

=

I

A \cdot A^{-1} = I

A⋅A−1=I(

I

I

I 是单位矩阵)。 它的行和列都是线性无关的。 在线性方程组

A

x

=

b

Ax = b

Ax=b 中,如果

A

A

A 是非奇异的,那么对于任意

b

b

b,方程组有唯一解。

例子:

A

=

[

1

2

3

4

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 3 & 4 \end{bmatrix}

A=[13​24​]

这里

det

(

A

)

=

1

4

2

3

=

4

6

=

2

0

\det(A) = 1 \cdot 4 - 2 \cdot 3 = 4 - 6 = -2 \neq 0

det(A)=1⋅4−2⋅3=4−6=−2=0,所以

A

A

A 是非奇异方阵。

总结区别

性质奇异方阵 (

det

(

A

)

=

0

\det(A) = 0

det(A)=0)非奇异方阵 (

det

(

A

)

0

\det(A) \neq 0

det(A)=0)可逆性不可逆可逆行列式等于 0不等于 0线性无关性行/列线性依赖行/列线性无关方程组解无解或无穷多解唯一解

所有逆矩阵求法的总结

方法分类与详细说明

高斯-约当消元法

描述:将矩阵

A

A

A 与单位矩阵

I

I

I 并列,形成增广矩阵

[

A

I

]

[A | I]

[A∣I],通过初等行变换将左半部分

A

A

A 化为单位矩阵

I

I

I。变换后的右半部分即为

A

1

A^{-1}

A−1。适用性:适用于任何可逆矩阵,计算步骤直观,适合手动计算。复杂度:时间复杂度为

O

(

n

3

)

O(n^3)

O(n3),对大型矩阵可能效率较低。

余因子展开法(伴随矩阵法)

描述:首先计算矩阵

A

A

A 的行列式

det

(

A

)

\det(A)

det(A)。然后计算每个元素的余子式,组成余因子矩阵,再转置得到伴随矩阵

adj

(

A

)

\text{adj}(A)

adj(A)。最后,逆矩阵为

A

1

=

1

det

(

A

)

adj

(

A

)

A^{-1} = \frac{1}{\det(A)} \cdot \text{adj}(A)

A−1=det(A)1​⋅adj(A)。适用性:对小型矩阵(如2x2、3x3)非常实用,但对大型矩阵计算量指数增长。注意:需确保

det

(

A

)

0

\det(A) \neq 0

det(A)=0,否则矩阵不可逆。

2x2矩阵的直接公式

描述:对于

A

=

[

a

b

c

d

]

A = \begin{bmatrix} a & b \\ c & d \end{bmatrix}

A=[ac​bd​],若

a

d

b

c

0

ad - bc \neq 0

ad−bc=0,则

A

1

=

1

a

d

b

c

[

d

b

c

a

]

A^{-1} = \frac{1}{ad - bc} \begin{bmatrix} d & -b \\ -c & a \end{bmatrix}

A−1=ad−bc1​[d−c​−ba​]。适用性:快速求解2x2矩阵的逆,常用在初等线性代数中。扩展:这是余因子展开法的特例,计算简单直观。

特殊矩阵的逆

对角矩阵:若

A

=

diag

(

a

1

,

a

2

,

,

a

n

)

A = \text{diag}(a_1, a_2, \ldots, a_n)

A=diag(a1​,a2​,…,an​),则

A

1

=

diag

(

1

/

a

1

,

1

/

a

2

,

,

1

/

a

n

)

A^{-1} = \text{diag}(1/a_1, 1/a_2, \ldots, 1/a_n)

A−1=diag(1/a1​,1/a2​,…,1/an​),前提是

a

i

0

a_i \neq 0

ai​=0。三角矩阵:上三角或下三角矩阵的逆可以通过前向代入(下三角)或后向代入(上三角)求解,计算效率高。正交矩阵:若

A

T

A

=

I

A^T A = I

ATA=I,则

A

1

=

A

T

A^{-1} = A^T

A−1=AT,计算最简单,常见于旋转矩阵。

分解法

LU分解:将

A

=

L

U

A = L U

A=LU,其中

L

L

L 为下三角矩阵,

U

U

U 为上三角矩阵。则

A

1

=

U

1

L

1

A^{-1} = U^{-1} L^{-1}

A−1=U−1L−1,通过求解三角矩阵的逆实现。QR分解:将

A

=

Q

R

A = Q R

A=QR,其中

Q

Q

Q 为正交矩阵,

R

R

R 为上三角矩阵。则

A

1

=

R

1

Q

T

A^{-1} = R^{-1} Q^T

A−1=R−1QT。SVD(奇异值分解):将

A

=

U

Σ

V

T

A = U \Sigma V^T

A=UΣVT,其中

U

,

V

U, V

U,V 为正交矩阵,

Σ

\Sigma

Σ 为奇异值的对角矩阵。则

A

1

=

V

Σ

1

U

T

A^{-1} = V \Sigma^{-1} U^T

A−1=VΣ−1UT,需确保

Σ

\Sigma

Σ 无零值。适用性:这些方法在数值计算中效率高,常用在科学计算和机器学习中。

特征值-特征向量法

描述:若矩阵

A

A

A 可对角化,即

A

=

P

D

P

1

A = P D P^{-1}

A=PDP−1,其中

D

D

D 为特征值的对角矩阵,

P

P

P 为特征向量的矩阵,则

A

1

=

P

D

1

P

1

A^{-1} = P D^{-1} P^{-1}

A−1=PD−1P−1。适用性:仅适用于可对角化的矩阵,计算特征值和特征向量可能复杂。局限性:对非对角化矩阵(如Jordan标准型)不适用。

Cayley-Hamilton定理法

描述:根据Cayley-Hamilton定理,矩阵

A

A

A 满足其特征多项式

p

(

A

)

=

0

p(A) = 0

p(A)=0。通过特征多项式,可以表达

A

1

A^{-1}

A−1 为

A

A

A 的低次幂组合,例如对于2x2矩阵,可推导

A

1

A^{-1}

A−1 的表达式。适用性:理论上通用,但计算复杂,实际应用少。例子:对于2x2矩阵,特征多项式为

λ

2

trace

(

A

)

λ

+

det

(

A

)

=

0

\lambda^2 - \text{trace}(A) \lambda + \det(A) = 0

λ2−trace(A)λ+det(A)=0,可推导逆矩阵。

迭代法

描述:如Newton-Raphson迭代法,从初始猜测

X

0

X_0

X0​ 开始,迭代

X

k

+

1

=

X

k

(

2

I

A

X

k

)

X_{k+1} = X_k (2I - A X_k)

Xk+1​=Xk​(2I−AXk​),收敛于

A

1

A^{-1}

A−1,前提是初始值足够接近。适用性:数值计算中用于近似求逆,效率依赖于矩阵条件数。局限性:收敛性不保证,计算可能发散。

方法对比表

方法名称适用矩阵类型计算复杂度适用场景备注高斯-约当消元法任何可逆矩阵

O

(

n

3

)

O(n^3)

O(n3)手动计算,小型矩阵直观,通用余因子展开法任何可逆矩阵指数增长小型矩阵(如2x2, 3x3)计算量大,行列式复杂2x2直接公式2x2矩阵

O

(

1

)

O(1)

O(1)快速求解2x2矩阵简单公式,常用对角矩阵逆对角矩阵

O

(

n

)

O(n)

O(n)快速求解,元素独立只要对角元素非零即可三角矩阵逆三角矩阵

O

(

n

2

)

O(n^2)

O(n2)数值计算,代入法前向/后向代入高效正交矩阵逆正交矩阵

O

(

n

2

)

O(n^2)

O(n2)旋转矩阵,几何变换逆等于转置,计算最快LU分解任何可逆矩阵

O

(

n

3

)

O(n^3)

O(n3)数值计算,大型矩阵需要分解,稳定QR分解任何可逆矩阵

O

(

n

3

)

O(n^3)

O(n3)数值计算,条件数大时稳定常用在最小二乘问题SVD任何可逆矩阵

O

(

n

3

)

O(n^3)

O(n3)数值计算,奇异值分析通用性强,处理奇异值特征值-特征向量法可对角化矩阵视特征值复杂性理论分析,特殊矩阵需要特征值分解Cayley-Hamilton定理法任何可逆矩阵视矩阵阶数理论研究,不常用计算复杂,少用迭代法任何可逆矩阵视收敛速度数值近似,条件数小时收敛性需验证

正交矩阵的逆计算极其简单,仅需转置矩阵,这在几何变换(如旋转矩阵)中非常实用。同样,对角矩阵的逆计算也仅需取倒数,效率极高。

关键引文

Inverse of a Matrix - Maths Is Fun, 详细解释矩阵逆的基本方法Inverse Matrix - Byju’s, 包含多种求逆矩阵的步骤和例子Inverse of Matrix - GeeksforGeeks, 提供公式和编程实现的矩阵逆方法Inverse of Matrix - Cuemath, 讲解矩阵逆的理论和应用场景4 Ways to Find the Inverse of a 3x3 Matrix - wikiHow, 专注于3x3矩阵的求逆方法Matrix Inverse - Wolfram MathWorld, 数学百科全书中的矩阵逆定义和方法What is an inverse matrix, and what’s it used for? - Purplemath, 解释矩阵逆的用途和计算方法Inverse Matrix Calculator - Reshish, 在线计算矩阵逆的工具和说明2.4: Inverse Matrices - Mathematics LibreTexts, 学术资源中的矩阵逆教学内容Find the Inverse of a Matrix | College Algebra - Lumen Learning, 大学代数课程中的矩阵逆讲解

每一种方式的一个范例

1. 高斯-约当消元法

例子: 求矩阵

A

=

[

1

2

3

4

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 3 & 4 \end{bmatrix}

A=[13​24​] 的逆。 步骤:

构造增广矩阵

[

A

I

]

=

[

1

2

1

0

3

4

0

1

]

[A | I] = \begin{bmatrix} 1 & 2 & | & 1 & 0 \\ 3 & 4 & | & 0 & 1 \end{bmatrix}

[A∣I]=[13​24​∣∣​10​01​]。行变换:

R

2

=

R

2

3

R

1

R_2 = R_2 - 3R_1

R2​=R2​−3R1​:

[

1

2

1

0

0

2

3

1

]

\begin{bmatrix} 1 & 2 & | & 1 & 0 \\ 0 & -2 & | & -3 & 1 \end{bmatrix}

[10​2−2​∣∣​1−3​01​]。

R

2

=

1

2

R

2

R_2 = -\frac{1}{2}R_2

R2​=−21​R2​:

[

1

2

1

0

0

1

3

2

1

2

]

\begin{bmatrix} 1 & 2 & | & 1 & 0 \\ 0 & 1 & | & \frac{3}{2} & -\frac{1}{2} \end{bmatrix}

[10​21​∣∣​123​​0−21​​]。

R

1

=

R

1

2

R

2

R_1 = R_1 - 2R_2

R1​=R1​−2R2​:

[

1

0

2

1

0

1

3

2

1

2

]

\begin{bmatrix} 1 & 0 & | & -2 & 1 \\ 0 & 1 & | & \frac{3}{2} & -\frac{1}{2} \end{bmatrix}

[10​01​∣∣​−223​​1−21​​]。

左边化为单位矩阵,右边即为逆矩阵: $A^{-1} = \begin{bmatrix} -2 & 1 \ \frac{3}{2} & -\frac{1}{2} \end{bmatrix} $。

2. 余因子展开法(伴随矩阵法)

例子: 求矩阵

A

=

[

1

2

3

4

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 3 & 4 \end{bmatrix}

A=[13​24​] 的逆。 步骤:

计算行列式:

det

(

A

)

=

1

4

2

3

=

4

6

=

2

\det(A) = 1 \cdot 4 - 2 \cdot 3 = 4 - 6 = -2

det(A)=1⋅4−2⋅3=4−6=−2。计算余因子矩阵:

C

11

=

4

C_{11} = 4

C11​=4,

C

12

=

3

C_{12} = -3

C12​=−3,

C

21

=

2

C_{21} = -2

C21​=−2,

C

22

=

1

C_{22} = 1

C22​=1。余因子矩阵:

[

4

3

2

1

]

\begin{bmatrix} 4 & -3 \\ -2 & 1 \end{bmatrix}

[4−2​−31​]。

转置得伴随矩阵:

adj

(

A

)

=

[

4

2

3

1

]

\text{adj}(A) = \begin{bmatrix} 4 & -2 \\ -3 & 1 \end{bmatrix}

adj(A)=[4−3​−21​]。逆矩阵:

A

1

=

1

det

(

A

)

adj

(

A

)

=

1

2

[

4

2

3

1

]

=

[

2

1

3

2

1

2

]

A^{-1} = \frac{1}{\det(A)} \cdot \text{adj}(A) = \frac{1}{-2} \begin{bmatrix} 4 & -2 \\ -3 & 1 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} -2 & 1 \\ \frac{3}{2} & -\frac{1}{2} \end{bmatrix}

A−1=det(A)1​⋅adj(A)=−21​[4−3​−21​]=[−223​​1−21​​]。

3. 2x2矩阵的直接公式

例子: 求矩阵

A

=

[

1

2

3

4

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 3 & 4 \end{bmatrix}

A=[13​24​] 的逆。 步骤:

公式:

A

1

=

1

a

d

b

c

[

d

b

c

a

]

A^{-1} = \frac{1}{ad - bc} \begin{bmatrix} d & -b \\ -c & a \end{bmatrix}

A−1=ad−bc1​[d−c​−ba​]。代入:

a

=

1

,

b

=

2

,

c

=

3

,

d

=

4

a = 1, b = 2, c = 3, d = 4

a=1,b=2,c=3,d=4,行列式

a

d

b

c

=

1

4

2

3

=

2

ad - bc = 1 \cdot 4 - 2 \cdot 3 = -2

ad−bc=1⋅4−2⋅3=−2。计算:

A

1

=

1

2

[

4

2

3

1

]

=

[

2

1

3

2

1

2

]

A^{-1} = \frac{1}{-2} \begin{bmatrix} 4 & -2 \\ -3 & 1 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} -2 & 1 \\ \frac{3}{2} & -\frac{1}{2} \end{bmatrix}

A−1=−21​[4−3​−21​]=[−223​​1−21​​]。

4. 对角矩阵的逆

例子: 求矩阵

A

=

[

2

0

0

3

]

A = \begin{bmatrix} 2 & 0 \\ 0 & 3 \end{bmatrix}

A=[20​03​] 的逆。 步骤:

对角矩阵的逆是将对角元素取倒数。

A

1

=

[

1

2

0

0

1

3

]

A^{-1} = \begin{bmatrix} \frac{1}{2} & 0 \\ 0 & \frac{1}{3} \end{bmatrix}

A−1=[21​0​031​​]。 验证:

A

A

1

=

[

2

0

0

3

]

[

1

2

0

0

1

3

]

=

[

1

0

0

1

]

A \cdot A^{-1} = \begin{bmatrix} 2 & 0 \\ 0 & 3 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} \frac{1}{2} & 0 \\ 0 & \frac{1}{3} \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

A⋅A−1=[20​03​][21​0​031​​]=[10​01​]。

5. 三角矩阵的逆(上三角为例)

例子: 求矩阵

A

=

[

1

2

0

3

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 0 & 3 \end{bmatrix}

A=[10​23​] 的逆。 步骤:

使用后向代入法,设

A

1

=

[

x

y

z

w

]

A^{-1} = \begin{bmatrix} x & y \\ z & w \end{bmatrix}

A−1=[xz​yw​],满足

A

A

1

=

I

A \cdot A^{-1} = I

A⋅A−1=I。计算:

[

1

2

0

3

]

[

x

y

z

w

]

=

[

1

0

0

1

]

\begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 0 & 3 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} x & y \\ z & w \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

[10​23​][xz​yw​]=[10​01​]。

x

+

2

z

=

1

x + 2z = 1

x+2z=1,

y

+

2

w

=

0

y + 2w = 0

y+2w=0。

3

z

=

0

3z = 0

3z=0,

3

w

=

1

3w = 1

3w=1。

解得:

z

=

0

,

w

=

1

3

,

x

=

1

,

y

=

2

3

z = 0, w = \frac{1}{3}, x = 1, y = -\frac{2}{3}

z=0,w=31​,x=1,y=−32​。逆矩阵:

A

1

=

[

1

2

3

0

1

3

]

A^{-1} = \begin{bmatrix} 1 & -\frac{2}{3} \\ 0 & \frac{1}{3} \end{bmatrix}

A−1=[10​−32​31​​]。

6. 正交矩阵的逆

例子: 求矩阵

A

=

[

0

1

1

0

]

A = \begin{bmatrix} 0 & 1 \\ -1 & 0 \end{bmatrix}

A=[0−1​10​] 的逆(这是一个旋转矩阵,满足

A

T

A

=

I

A^T A = I

ATA=I)。 步骤:

正交矩阵的逆等于其转置。

A

T

=

[

0

1

1

0

]

A^T = \begin{bmatrix} 0 & -1 \\ 1 & 0 \end{bmatrix}

AT=[01​−10​]。逆矩阵:

A

1

=

A

T

=

[

0

1

1

0

]

A^{-1} = A^T = \begin{bmatrix} 0 & -1 \\ 1 & 0 \end{bmatrix}

A−1=AT=[01​−10​]。 验证:

A

A

T

=

[

0

1

1

0

]

[

0

1

1

0

]

=

[

1

0

0

1

]

A \cdot A^T = \begin{bmatrix} 0 & 1 \\ -1 & 0 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} 0 & -1 \\ 1 & 0 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

A⋅AT=[0−1​10​][01​−10​]=[10​01​]。

7. LU分解法

例子: 求矩阵

A

=

[

1

2

3

4

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 3 & 4 \end{bmatrix}

A=[13​24​] 的逆。 步骤:

分解

A

=

L

U

A = L U

A=LU:

L

=

[

1

0

3

1

]

L = \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ 3 & 1 \end{bmatrix}

L=[13​01​],

U

=

[

1

2

0

2

]

U = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 0 & -2 \end{bmatrix}

U=[10​2−2​]。

U

1

U^{-1}

U−1(上三角):设

U

1

=

[

a

b

0

c

]

U^{-1} = \begin{bmatrix} a & b \\ 0 & c \end{bmatrix}

U−1=[a0​bc​],解

U

U

1

=

I

U \cdot U^{-1} = I

U⋅U−1=I:

a

=

1

,

2

a

+

(

2

)

b

=

0

b

=

1

,

(

2

)

c

=

1

c

=

1

2

a = 1, 2a + (-2)b = 0 \Rightarrow b = -1, (-2)c = 1 \Rightarrow c = -\frac{1}{2}

a=1,2a+(−2)b=0⇒b=−1,(−2)c=1⇒c=−21​。

U

1

=

[

1

1

0

1

2

]

U^{-1} = \begin{bmatrix} 1 & -1 \\ 0 & -\frac{1}{2} \end{bmatrix}

U−1=[10​−1−21​​]。

L

1

L^{-1}

L−1(下三角):设

L

1

=

[

x

0

y

z

]

L^{-1} = \begin{bmatrix} x & 0 \\ y & z \end{bmatrix}

L−1=[xy​0z​],解

L

L

1

=

I

L \cdot L^{-1} = I

L⋅L−1=I:

x

=

1

,

3

x

+

z

=

0

z

=

3

,

y

=

1

x = 1, 3x + z = 0 \Rightarrow z = -3, y = 1

x=1,3x+z=0⇒z=−3,y=1。

L

1

=

[

1

0

3

1

]

L^{-1} = \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ -3 & 1 \end{bmatrix}

L−1=[1−3​01​]。

A

1

=

U

1

L

1

=

[

1

1

0

1

2

]

[

1

0

3

1

]

=

[

2

1

3

2

1

2

]

A^{-1} = U^{-1} L^{-1} = \begin{bmatrix} 1 & -1 \\ 0 & -\frac{1}{2} \end{bmatrix} \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ -3 & 1 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} -2 & 1 \\ \frac{3}{2} & -\frac{1}{2} \end{bmatrix}

A−1=U−1L−1=[10​−1−21​​][1−3​01​]=[−223​​1−21​​]。

8. QR分解法

例子: 求矩阵

A

=

[

1

1

0

1

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

A=[10​11​] 的逆。 步骤:

Gram-Schmidt正交化:

列向量

a

1

=

[

1

0

]

a_1 = \begin{bmatrix} 1 \\ 0 \end{bmatrix}

a1​=[10​],

a

2

=

[

1

1

]

a_2 = \begin{bmatrix} 1 \\ 1 \end{bmatrix}

a2​=[11​]。

u

1

=

a

1

=

[

1

0

]

u_1 = a_1 = \begin{bmatrix} 1 \\ 0 \end{bmatrix}

u1​=a1​=[10​],

u

2

=

a

2

a

2

u

1

u

1

u

1

u

1

=

[

1

1

]

1

[

1

0

]

=

[

0

1

]

u_2 = a_2 - \frac{a_2 \cdot u_1}{u_1 \cdot u_1} u_1 = \begin{bmatrix} 1 \\ 1 \end{bmatrix} - 1 \cdot \begin{bmatrix} 1 \\ 0 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0 \\ 1 \end{bmatrix}

u2​=a2​−u1​⋅u1​a2​⋅u1​​u1​=[11​]−1⋅[10​]=[01​]。

Q

=

[

1

0

0

1

]

Q = \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

Q=[10​01​](此处简化,实际需归一化)。

R

=

Q

T

A

=

[

1

1

0

1

]

R = Q^T A = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

R=QTA=[10​11​]。

R

1

=

[

1

1

0

1

]

R^{-1} = \begin{bmatrix} 1 & -1 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

R−1=[10​−11​](上三角逆)。

A

1

=

R

1

Q

T

=

[

1

1

0

1

]

[

1

0

0

1

]

=

[

1

1

0

1

]

A^{-1} = R^{-1} Q^T = \begin{bmatrix} 1 & -1 \\ 0 & 1 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ 0 & 1 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 1 & -1 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

A−1=R−1QT=[10​−11​][10​01​]=[10​−11​]。

9. SVD(奇异值分解)

例子: 求矩阵

A

=

[

1

1

0

1

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

A=[10​11​] 的逆。 步骤:

A

T

A

=

[

1

1

1

2

]

A^T A = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ 1 & 2 \end{bmatrix}

ATA=[11​12​],特征值:

λ

2

3

λ

+

1

=

0

\lambda^2 - 3\lambda + 1 = 0

λ2−3λ+1=0,解得

λ

=

3

±

5

2

\lambda = \frac{3 \pm \sqrt{5}}{2}

λ=23±5

​​,奇异值为

σ

1

=

3

+

5

2

,

σ

2

=

3

5

2

\sigma_1 = \sqrt{\frac{3 + \sqrt{5}}{2}}, \sigma_2 = \sqrt{\frac{3 - \sqrt{5}}{2}}

σ1​=23+5

​​

​,σ2​=23−5

​​

​。简化计算,取近似

U

=

[

1

0

0

1

]

U = \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

U=[10​01​],

V

=

[

cos

θ

sin

θ

sin

θ

cos

θ

]

V = \begin{bmatrix} \cos\theta & -\sin\theta \\ \sin\theta & \cos\theta \end{bmatrix}

V=[cosθsinθ​−sinθcosθ​],

Σ

=

diag

(

σ

1

,

σ

2

)

\Sigma = \text{diag}(\sigma_1, \sigma_2)

Σ=diag(σ1​,σ2​)。

A

1

=

V

Σ

1

U

T

A^{-1} = V \Sigma^{-1} U^T

A−1=VΣ−1UT,此处直接验证

A

1

=

[

1

1

0

1

]

A^{-1} = \begin{bmatrix} 1 & -1 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

A−1=[10​−11​](因SVD计算复杂,简化展示)。

10. 特征值-特征向量法

例子: 求矩阵

A

=

[

2

1

0

2

]

A = \begin{bmatrix} 2 & 1 \\ 0 & 2 \end{bmatrix}

A=[20​12​] 的逆。 步骤:

特征值:

det

(

A

λ

I

)

=

(

2

λ

)

2

=

0

\det(A - \lambda I) = (2 - \lambda)^2 = 0

det(A−λI)=(2−λ)2=0,

λ

=

2

\lambda = 2

λ=2(重根)。特征向量:

A

2

I

=

[

0

1

0

0

]

A - 2I = \begin{bmatrix} 0 & 1 \\ 0 & 0 \end{bmatrix}

A−2I=[00​10​],取

v

=

[

1

0

]

v = \begin{bmatrix} 1 \\ 0 \end{bmatrix}

v=[10​]。但因不可对角化,需Jordan形式,此处用其他方法验证

A

1

=

[

1

2

1

4

0

1

2

]

A^{-1} = \begin{bmatrix} \frac{1}{2} & -\frac{1}{4} \\ 0 & \frac{1}{2} \end{bmatrix}

A−1=[21​0​−41​21​​]。

11. Cayley-Hamilton定理法

例子: 求矩阵

A

=

[

1

2

0

1

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

A=[10​21​] 的逆。 步骤:

特征多项式:

det

(

A

λ

I

)

=

(

1

λ

)

2

=

λ

2

2

λ

+

1

\det(A - \lambda I) = (1 - \lambda)^2 = \lambda^2 - 2\lambda + 1

det(A−λI)=(1−λ)2=λ2−2λ+1。

A

2

2

A

+

I

=

0

A^2 - 2A + I = 0

A2−2A+I=0,则

A

2

=

2

A

I

A^2 = 2A - I

A2=2A−I。

A

1

A

2

=

A

1

(

2

A

I

)

=

2

I

A

1

A^{-1} A^2 = A^{-1} (2A - I) = 2I - A^{-1}

A−1A2=A−1(2A−I)=2I−A−1,解得

A

1

=

[

1

2

0

1

]

A^{-1} = \begin{bmatrix} 1 & -2 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

A−1=[10​−21​]。

12. 迭代法(Newton-Raphson)

例子: 求矩阵

A

=

[

1

1

0

1

]

A = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

A=[10​11​] 的逆。 步骤:

初始猜测

X

0

=

[

1

0

0

1

]

X_0 = \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

X0​=[10​01​]。迭代:

X

1

=

X

0

(

2

I

A

X

0

)

=

[

1

1

0

1

]

X_1 = X_0 (2I - A X_0) = \begin{bmatrix} 1 & -1 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

X1​=X0​(2I−AX0​)=[10​−11​]。收敛至

A

1

=

[

1

1

0

1

]

A^{-1} = \begin{bmatrix} 1 & -1 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}

A−1=[10​−11​]。

Back to top: